Opis
Przekaźnik czasowy to urządzenie sterujące obwodem elektrycznym w zależności od ustawionego czasu. Pozwala na opóźnione załączanie lub wyłączanie obwodu, a także realizację bardziej złożonych funkcji czasowych w automatyce przemysłowej i instalacjach elektrycznych.
Budowa i działanie:
- Obwód sterowania – odbiera sygnał wejściowy (np. napięcie sterujące lub sygnał impulsowy).
- Układ opóźniający – elektroniczny lub mechaniczny (np. z cewką i kondensatorem), który mierzy czas i uruchamia przekaźnik po upływie ustawionego okresu.
- Styki przekaźnika – NO (normalnie otwarty) i NC (normalnie zamknięty), które zmieniają stan po upłynięciu czasu.
- Regulacja czasu – ustawiana potencjometrem lub cyfrowo, zależnie od modelu.
Rodzaje przekaźników czasowych:
- Opóźnione załączanie (TON) – po podaniu napięcia, przekaźnik załącza styki po ustawionym czasie.
- Opóźnione wyłączanie (TOFF) – przekaźnik działa natychmiast po podaniu napięcia i wyłącza się po zadanym czasie od odłączenia sterowania.
- Cykl pracy (migacz, sterowanie impulsowe) – przekaźnik przełącza się cyklicznie w określonych odstępach czasu.
- Z opóźnionym powrotem – działa tylko przez określony czas po wyłączeniu napięcia.
- Z funkcją gwiazda-trójkąt – steruje rozruchem silników elektrycznych, przełączając uzwojenia z gwiazdy na trójkąt po określonym czasie.
Zastosowanie przekaźników czasowych:
- Automatyka przemysłowa – sterowanie maszynami, taśmociągami, wentylatorami.
- Systemy oświetleniowe – sterowanie światłem na klatkach schodowych, reklamach LED.
- Sterowanie silnikami – sekwencyjne uruchamianie i zatrzymywanie silników.
- Zabezpieczenia elektryczne – ochrona przed skokami napięcia i kontrola czasu pracy urządzeń